Thursday, March 16, 2017

เจ็บคอ

ปัญหาที่เข้าขั้นอมตะ ของ ชาวบ้านร้านตลาด คือ ไข้ไอเจ็บคอ ต้องกินยาฆ่าเชื้อไหม

โรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน พบมากที่สุดแล้วล่ะครับในทุกๆที่ สำหรับชาวบ้านทั่วไป เราจะแยกได้ไหมว่าอันไหนไวรัส อันไหนแบคทีเรีย ต้องกินยาฆ่าเชื้อไหม เอาล่ะ ผมสรุปเลยนะ ไม่อารัมภบทแล้ว ใช้ ม.44 บังคับเลย

เราต้องยอมรับความจริงสองข้อก่อน ข้อแรก การติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนเกือบ 90% คือการติดเชื้อไวรัส เราอยู่ในโลกของไวรัสนะ ดังนั้นการจะบอกว่าเป็นแบคทีเรียแล้วต้องกินยาฆ่าเชื้อจะมีโอกาสถูกต้องแม่นยำไม่มาก ต้องชัดเจนจริงๆ
ข้อที่สอง โอกาสจะเป็นแบคทีเรียโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เรียกว่า Group A streptpcoccus มักจะพบมากในเด็กวัยประถม 5-16 ปี แต่ไอ้ที่ว่ามากนั้น ก็น้อยกว่าไวรัสเยอะเลย
ด้วยความจริงสองข้อนี้ การที่จะได้ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียก็จะต้องมีหลักฐานชัดแจ้งคาหนังคาเขา จึงจะคุ้มค่า หรืออีกวิธีที่ใช้คือ ลองติดตามอาการดู สองสามวันแรกอาจแยกยาก แต่ต่อไปผู้ร้ายมันจะปรากฏกายอย่างแน่นอน

อาการที่บอกว่า น่าจะ..ย้ำๆ..น่าจะ เพราะไม่มีอาการหรือการตรวจร่างกายใดจำเพาะเลย คือ ไข้สูง น้ำมูกน้ำลายไม่มี...อันนี้จะแตกต่างจากไวรัส ไม่มีอาการคัดจมูก ตาแดง น้ำหูน้ำตาไหล..อันนี้ก็จะต่างจากไวรัส ส่องดูคอซิ..ส่วนมากถ้าเป็นแบคทีเรียชัดๆ ก็จะคอแดงจัด ต่อมทอนซิลก็จะบวมแดงจัด อาจจะมีหนองหรือไม่ก็ได้ ถ้ามีหนองนี่ชัดเจนมากขึ้น...น่าจะเป็นแบคทีเรีย
คลำต่อมน้ำเหลืองส่วนบนของลำคอ คิดถึงแนวเนคไทรอบคอครับ ไม่ใช่ใต้คางนะครับ ก็จะมีต่อมน้ำเหลืองโต กดเจ็บ จะคิดถึงแบคทีเรียมากกว่าไวรัส ถ้ามีอาการทั้งหลายเหล่านี้จึงจะพิจารณาว่าเป็นแบคทีเรียครับ และย้ำอีกเป็นครั้งที่ร้อย ไม่มีความเฉพาะเจาะจง ถ้าสงสัยให้ติดตามอาการดูสามสี่วันครับ มันจะชัดขึ้น

แบคทีเรียหายเองไหม..หายเองได้นะครับ แต่การให้ยาฆ่าเชื้อจะกำจัดเชื้อได้ดี ลดโอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อนและการเกิดไข้รูมาติกที่เป็นผลข้างเคียงสำคัญก็ลดลง

มีวิธีดีกว่าดู และติดตามไหม ในต่างประเทศจะใช้การเก็บตัวอย่างที่คอไปตรวจหาตัวเชื้อที่เรียกว่า rapid antigen detection test มีความจำเพาะสูงมาก แต่ก็แพงครับและความไวไม่มาก วิธีเพาะเชื้อใช้เวลานาน วิธีการตรวจหา streptococcus ในเลือดที่เรียกว่า ASO titer มักจะใช้ดูว่าผลข้างเคียงที่เกิดนั้นเกิดจากการติดเชื้อนี้หรือไม่ ก็ใช้หลักๆแค่สองโรคคือ โรคไข้รูมาติก และ ไตอักเสบจากการติดเชื้อที่คอ ว่าเกิดจากการติดเชื้อ streptococcus นี้หรือไม่....สำหรับบ้านเราใช้อาการและการตรวจ บวกการติดตามโรคก็พอครับ

และที่สำคัญเมื่อต้องให้ยา ใช้แค่ยา penicillin ขนาด 250 มิลลิกรัม เลือกกินหนึ่งเม็ดวันละสี่เวลา หรือ สองเม็ดวันละสองเวลาเช้าเย็น เป็นเวลา 10 วัน..จนครบ...สถานการณ์ในบ้านเราการดื้อยาพบน้อยมากครับ
หรือใช้ยา amoxicillin ขนาดเม็ด 500 มิลลิกรัม หนึ่งเม็ดสองเวลาเช้าเย็น ...ย้ำนะครับ..ขนาดรักษาแค่วันละสองเม็ด ไม่เกินนี้ เลิกใช้ สองเม็ดเช้าเย็น..กินจนครบ 10 วัน ถ้าแพ้ยาเพนิซิลลิน ให้ ยา cephalexin ขนาด 20 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัมต่อวัน โดยแบ่งให้สองครั้งเช้าเย็น หรือยา clarithromycin ครั้งละ 7.5 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัม ให้สองครั้งต่อวัน เช้าเย็น โดยยาทั้งสองก็ให้สิบวันเช่นกัน

ดื่มน้ำมากๆ กินยาลดไข้ พักผ่อน ถ้าไข้สูงมากอาจให้ยาต้านการอักเสบกลุ่ม NSAIDs ได้บ้างแต่ห้ามใช้ aspirin ในเด็กและรายสงสัยไข้เลือดออกนะ

หวังว่าเราคงเข้าใจมากขึ้น ให้ยา กินยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียลดลง และถ้าต้องกินก็กินให้ถูกขนาดและครบวัน

ที่มา ..clinical practice guideline for diagnosis and management of a group A streptococcal pharyngitis : 2012 Update by IDSA


FB อายุรศาสตร์ ง่ายนิดเดียว
Photo
 

อ้าปากกว้าง
เงยหน้าขึน
ห่อลิ้น
กล้องจ่อปาก
แชะ

>>>>>>>>>>>>>>>>>>

อ้าปากเฉยๆ เงยหน้าขึ้นนิดนึง ลิ้นอยู่ปกติ ไม่ต้องแบบออกมา แล้วถ่ายรูปมาดูกันนะครับ
เห็นมั้ยครับ ฝ้าขาว สิ่งนี้ที่ต้องการครับ

แต่ อ๊ะ อ๊ะ ... ช้าก่อน

มีไข้มั้ยครับ ไอมั้ยครับ ต่อมน้ำเหลืองโตมั้ยครับ

ถ้ามีฝ้าขาวอย่างเดียวได้แค่ 1 คะแนนครับ
ถ้ามีไข้ ร่วมกับ ฝ้าขาว ได้ 2 คะแนนครับ
ถ้ามีไข้ มีฝ้าขาว แล้วก็ไม่ไอ รวมกัน ได้ 3 คะแนนครับ JACPOT เอายาฆ่าเชื้อไปกินได้ครับ

แต่ถ้าคะแนนยังไม่ได้ถึง 3 คะแนน ก็ต้องพิจารณาด้วยความเหมาะสม รักษาด้วยวิธีอื่นไปก่อนครับ
เอา ยาอม ยาพ่นคอ ยากินตัวไหนก็ได้ ที่จะช่วยบรรเทาอาการ
แต่สำหรับยาฆ่าเชื้อ เพื่อตัวท่านเอง ที่จะได้มียาในอนาคต อย่าเพิ่งดีกว่าครับ

แต่ภ้ามีอาการเจ็บคอมาก ปวดหัวปวดหูมาก ตาพร่า ตาบวม กินยาฆ่าเชื้อได้เลยครับ แต่กินแล้วจะต้องครบคอร์ส 10 วันขั้นต่ำครับ

>>>>>>>>>>>

ในกรณีที่ตัวเองเจ็บป่วย น้อยมากที่จะกินยาแผนปัจจุบัน ส่วนใหญ่จะเน้นอาหารเสริม และสมุนไพร อาการเจ็บคอเริ่มมีมาตั้งแต่เมื่อวานนี้ ประกอบกับเปิดแอร์ ยิ่งทำให้อาการไปกันใหญ่ ตอนก่อนนอนเมื่อคืนก็กินยาแก้หวัดไอ + จิบยาน้ำแก้ไอ ปรากฏว่า ตื่นเช้ามาก็ยังเจ็บคอ เลยกิน DANZEN ไป 4 เม็ด ปรากฏว่า คราวนี้เอาไม่อยู่ ยังเจ็บคอเหมือนเดิม

หลังจากเปิดร้านตอนบ่ายสอง ก็เลยกินอาหารเสริมต่างๆตามปกติ แต่เที่ยวนี้เพิ่มถั่งเช่า 4 เม็ด พลูคาวสกัดอีก 2 เม็ด และ ฟ้าทะลายโจรสกัดอีก 1 เม็ด ทนทรมานอยู่ 4 ชั่วโมงกว่ายาจะออกฤทธิ์ อาการเจ็บคอต่างๆหายเป็นปลิดทิ้ง เหลือเศษบ้างนิดหน่อย จะถามว่ายาตัวไหนที่มีผล ตอบไม่ได้ เพราะมันเป็น COMBO ยกเว้นทำวิจัยเป็นเรื่องเป็นราว
Photo

Pharyngitis: Practice Essentials, Background, Pathophysiology
http://emedicine.medscape.com/article/764304-overview
Updated: Aug 25, 2016
Photo

Clinical Practice Guideline for the Diagnosis
and Management of Group A Streptococcal
Pharyngitis: 2012 Update by the Infectious
Diseases Society of America

The guideline updates the 2002 Infectious Diseases Society of America guideline and discusses diagnosis and management, and recommendations are provided regarding antibiotic choices and dosing. Penicillin or amoxicillin remain the treatments of choice, and recommendations are made for the penicillin-allergic patient, which now include clindamycin.

https://www.idsociety.org/uploadedFiles/IDSA/Guidelines-Patient_Care/PDF_Library/2012%20Strep%20Guideline.pdf
Photo

ข่าวทางด้านสุขภาพที่เด่นในช่วงนี้ ยังคงเป็นเรื่องของการหายาฆ่าเชื้อใหม่ๆ เพื่อใช้ในการฆ่าเชื้อที่ดื้อยาที่เกิดจากการใช้ยาในทางที่ผิด โดยในข่าวระบุชัดเจนว่าเชื่อดื้อยาเกิดจาก DRUG MISUSE ที่เห็นกันมากในบ้านเรา ไม่ว่าจะเจ็บคอนิดหน่อย แม่บอกมาว่าให้กิน RULID เจ็บคอหมอจ่าย ROXITHRO ซึ่งตอนนี้มีตัวใหม่มาอีกแล้ว คือ CLINDAMYCIN กินเข้าไปเถิดจะเกิดผล
ซึ่งต่างจากคนยุโรปที่ตื่นตัวกันมากในเรื่องนี้ ผู้หญิงเป็นโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ CHAT กับหมอที่สวีเดน เพื่อวินิจฉัยโรค และ ขอยารักษา ปรากฏว่า หมอระบุมาเลยว่า "อย่ากินยาฆ่าเชื้อ" ให้กิน CRANBERRY และ ดื่มน้ำที่เป็นกรดอ่อน ที่มีในบ้านเราก็พวกน้ำกระเจี๊ยบ ในขณะที่ผู้ชายปวดหู หมอสวีเดนบอกว่าให้ประคบร้อน ก็เลยลองมาหาหมอที่บ้านเราดู ปรากฏว่าหมอจ่ายยาแรงมาก ซึ่งเขาไม่ชอบ

เอาเป็นว่า อย่ากินยาพร่ำเพรื่อ อย่ามาซื้อยาแล้วอ้างว่าหมอบอก แม่บอก เมียบอก คนใช้บอก กรุณาปรึกษากับเภสัชกรที่ใช้วิชาความรู้ที่เรียนมา ให้คำแนะนำ เลือกยาที่เหมาะสมกับอาการของโรค (ซึ่งในทางสากลหมอจะเป็นคนวินิจฉัยโรค และ เภสัชเป็นคนตรวจทานการสั่งจ่ายยาของแพทย์ว่าเหมาะสมหรือไม่อย่างไร ซึ่งตามหลักวิชาชีพเภสัชจะต้องคานกับหมอ ไม่ใช่ตามหมอในทุกเรื่อง)
Photo

อนามัยโลกขึ้นบัญชี 12 เชื้อดื้อยาที่โลกต้องเร่งหายาปฏิชีวนะใหม่รับมือ https://www.hfocus.org/content/2017/03/13559
Photo

ความรู้คู่ยา

ยาแก้แพ้ ชนิดง่วงน้อย ไม่มีประโยชน์ในโรคหวัด



มีนาคม 2560 http://pharmnews.blogspot.com/2017/03/2560.html
Photo

สธ.เตือนประชาชนระวังโรคลมแดดช่วงฤดูร้อน http://www.manager.co.th/asp-bin/mgrview.aspx?NewsID=9600000025302

แผลจากการกัดของแมลงมี 2 อย่าง 1.แมลงกัดแล้วมีแบคทีเรียอย่างอื่นเจือปนทำให้หนองขึ้น และ 2. แมลงกัดแล้วไม่มีแบคทีเรียทำให้ทำหนองขึ้นเลยหลังจากกัดแล้ว .... อ่านต่อได้ที่ : http://www.posttoday.com/social/hot/484845

กรมอนามัยได้แนะนำแนวทางในการบริโภคไข่ดังนี้
1.เด็กทารกตั้งแต่อายุ 6 เดือน เริ่มที่ให้ไข่แดงต้มสุก 1/2ฟอง ถึง 1 ฟอง
2.เด็กอายุ 7-12 เดือน สามารถบริโภคไข่วันละ 1 ฟอง
3.หญิงตั้งครรภ์และหญิงให้นมบุตร สามารถบริโภคไข่วันละ 1 ฟอง
4.กลุ่มเด็กวัย 1-5 ปีและเด็กวัยเรียน สามารถบริโภคไข่วันละ 1 ฟอง
5.กลุ่มวัยทำงานและผู้สูงอายุที่มีสุขภาพดี สามารถบริโภคไข่ 1 ฟองต่อวัน
6. กลุ่มผู้ป่วยที่มีภาวะความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูงสามารถบริโภคไข่ 3-4ฟองต่อสัปดาห์หรือตามคำแนะนำของแพทย์

คนไทยป่วยเป็นโรคไตเพิ่ม สธ.ขยายคลินิกชะลอไตเสื่อมใน รพช.ให้ได้ 50% https://www.hfocus.org/content/2017/03/13580








ด้วยความห่วงใย
.....................
BETTER PHARMACY เจ็ดยอด เชียงใหม่
เราคัดสรรสิ่งที่ดี มีคุณภาพ เพื่อคุณ

FACEBOOK / BetterPharmacyCMG
LINE ID - BETTERCM
.....................



UPDATE  -  2017.03.16