Monday, February 26, 2018

IBS

เกณฑ์การวินิจฉัยโรคและประเภทของผู้ป่วยโรค #ลำไส้แปรปรวน #IBS

มีอาการปวดท้องหรือไม่สบายท้องมากกว่า 3 วันต่อเดือนในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา (โดยที่ค่อย ๆ เริ่มมีอาการมาแล้วอย่างน้อย 6 เดือน) ร่วมกับลักษณะทางคลินิกอย่างน้อย 2 ใน 3 ข้อดังนี้
1. อาการปวดท้องหรือไม่สบายในท้องดีขึ้นหลังถ่ายอุจจาระ
2. อาการปวดท้องหรือไม่สบายในท้องเกิดร่วมกับการเปลี่ยนแปลงของความถี่ของการถ่ายอุจจาระ
3. อาการปวดท้องหรือไม่สบายในท้องเกิดร่วมกับการเปลี่ยนแปลงของลักษณะความแข็งของอุจจาระ

โรคลำไส้แปรปรวนแบ่งได้เป็น 4 ประเภท (subtype) ดังนี
-ชนิดท้องเสียเด่น (diarrhea predominate หรือ IBS-D) ผู้ป่วยต้องมีอาการท้องเสียไม่น้อยกว่าร้อยละ 25 ของการขับถ่าย และหากมีอาการท้องผูกต้องไม่เกินร้อยละ 25 ของการขับถ่าย
-ชนิดท้องผูกเด่น (constipation predominate หรือ IBS-C) ผู้ป่วยต้องมีอาการท้องผูกไม่น้อยกว่าร้อยละ 25 ของการขับถ่าย และหากมีอาการท้องเสียต้องไม่เกินร้อยละ 25 ของการขับถ่าย
-ชนิดท้องเสียสลับท้องผูก (mixed IBS or IBS-M) ผู้ป่วยต้องมีอาการท้องเสียสลับท้องผูกอย่างละไม่น้อยกว่าร้อยละ 25 ของการขับถ่าย
-ชนิดที่ไม่สามารถจัดประเภทได้ (undeterminated IBS หรือ IBS-U) ผู้ป่วยต้องมีอาการท้องเสียสลับกับท้องผูกอย่างละไม่เกินร้อยละ 25 ของการขับถ่าย

ควรพบแพทย์ทันทีเมื่อมีอาการดังนี้ "red flags"
1.ถ่ายเป็นเลือด
2.โลหิตจาง
3.น้ำหนักลด
4.มีประวัติในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่
5.เกิดเมื่ออายุมากกว่า 50 ปี

IBS Treatment Guidelines
https://www.uspharmacist.com/article/ibs-treatment-guidelines
โรคลำไส้แปรปรวน - Wongkarnpat
www.wongkarnpat.com/upfilesym/IBS%20สุริยา.pdf
"Red flag" evaluation yield in irritable bowel syndrome.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22720303
Photo

แนวทำงกำรรักษำผู้ป่วยโรค #ลำไส้แปรปรวน #IBS

ควรกินอาหารในปริมาณที่พอเหมาะ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ลดปริมาณอาหารจำพวกแป้งและไขมันสูง ลดปริมาณนมและผลิตภัณฑ์จากนม (สำหรับผู้มีอาการท้องอืด ลมมากหรือท้องเสียง่าย) ลดปริมาณผักสด หัวหอม มะเขือเทศสด หลีกเลี่ยงกาแฟชาเข้มข้น น้ำอัดลม และแอลกอฮอล์ สำหรับผู้ป่วย IBS-C ควรรับประทานอาหารที่มีกากใยเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะใยอาหารชนิด soluble fbers เช่น เยื่อหุ้มเมล็ดของต้นเทียนเกล็ดหอย (psyllium) ควรดื่มน้ำประมาณวันละ 1.5-2 ลิตร เป็นต้น

ยาที่มีประโยชน์สำหรับรักษาโรค IBS มีด้วยกันหลายกลุ่ม ได้แก่ ยาแก้ปวดท้องและลดการหดเกร็งตัวของลำไส้ (antispasmodic agents), ยาบรรเทาอาการท้องเสีย (antidiarrheal agents), ยาที่ออกฤทธิ์ต่อตัวรับ serotonin ในผนังลำไส้ (serotonin-receptors drugs), ยาระบาย (laxatives), ยาที่ออกฤทธิ์ต่อตัวรับความรู้สึกเจ็บปวด (drug acting on pain receptors), ยาต้านอาการซึมเศร้าและยาคลายวิตกกังวล (antidepressants and anxiolytics), ยาปฏิชีวนะ(antibiotics) และยา probiotics เป็นต้น

IBS Treatment Guidelines
https://www.uspharmacist.com/article/ibs-treatment-guidelines
โรคลำไส้แปรปรวน - Wongkarnpat
www.wongkarnpat.com/upfilesym/IBS%20สุริยา.pdf
Irritable bowel syndrome in adults: diagnosis and management (CG61)
https://www.nice.org.uk/guidance/cg61/chapter/1-Recommendations#diagnosis-of-ibs
Photo

อยากผอมเลยกินยาถ่าย สุดท้ายลำไส้ขี้เกียจ ต้องใช้ยาถ่ายตลอดทุกครั้ง

http://www.electron.rmutphysics.com/science-news/index.php?option=com_content&task=view&id=2689&Itemid=4&limit=1&limitstart=21
Add a comment...

FODMAPs คือกลุ่มอาหารที่มีองค์ประกอบเป็นคาร์โบไฮเดรต น้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวและโมเลกุลคู่รวมหลากชนิด ซึ่งควรหลีกเลี่ยงยามร่างกายมีภาวะ #ลำไส้แปรปรวน #IBS

อาหารกลุ่มนี้ได้แก่อาหารจำพวกไหนบ้าง
อาหารกลุ่มที่มีน้ำตาล Fructose เช่น ผลไม้ น้ำผึ้ง ไซรัปจากข้าวโพด
อาหารกลุ่มที่มี Lactose ได้แก่ นมและผลิตภัณฑ์จากนม
อาหารกลุ่มที่มี Fructans หรือ Inulin ได้แก่ ข้าวสาลี หัวหอม กระเทียม
อาหารกลุ่ม Galactans ได้แก่ อาหารจำพวกถั่วชนิดต่างๆ
และสุดท้ายคือ อาหารกลุ่ม Polyols อันได้แก่สารที่ให้ความหวานแทนน้ำตาล เช่น Sorbitol, Xylitol, ผลไม้ที่มีเมล็ดแข็งตรงกลาง เช่น พีช, พลัม, เนคทารีน, อะโวคาโด, เชอร์รี

https://thestandard.co/fodmaps/

กายใจ : พญ.ศศิณี ทองประเสริฐ อายุรแพทย์โรคทางเดินอาหารและตับ แนะวิธีดูแลและป้องกันการเป็นโรค#ลำไส้แปรปรวน "กรุงเทพธุรกิจทีวี" 22-2-57

#IBS
Add a comment...

Add a comment...

กินเนื้อสัตว์แต่น้อยอาทิตย์ละครึ่งโล ทำให้อายุยืน

increased consumption of meat is associated with an increased risk of an early death. In contrast, reduced consumption of meat can extend life. It's not vegetarians who live longest, but people who eat a small amount of meat.

The German Nutrition Society and the World Cancer Research Fund recommend eating 500 grams of meat per week.
Add a comment...

ประเทศไทย มีผู้เสียชีวิตด้วยโรคเบาหวานเฉลี่ยปีละกว่า 8,000 คน โดยในปี 2557 มียอดผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 8.9 หรือ 4.8 ล้านคน สูงกว่าปี พ.ศ. 2552 ซึ่งมีร้อยละ 6.9 หรือ 3.3 ล้านคน ที่น่าเป็นห่วงคือ มีคนไทยมากถึง 2 ล้านคนที่เป็นเบาหวานแต่ไม่ทราบว่าตนเองเป็น และยังไม่เข้าถึงการรักษา และยังมีอีก 7.7 ล้านคน ที่อยู่ในภาวะกลุ่มเสี่ยงของโรคเบาหวาน

ปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้ความชุกของโรคเบาหวานเพิ่มขึ้นทุกปี โดยเฉพาะในเขตเมือง คือ ความอ้วนและน้ำหนักตัวเกิน โดยภาวะอ้วนของคนไทยมีอัตราเพิ่มขึ้นแบบก้าวกระโดด พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และผู้หญิงไทยมีภาวะอ้วนมากเป็นอันดับ 2 ในเอเชียรองจากมาเลเซีย โดยมีสาเหตุจากการกินอาหารไม่ถูกสุขภาวะ และขาดการออกกำลังกาย

ผู้หญิงไทยมีสัดส่วนการเป็นโรคเบาหวานสูงกว่าเพศชายอยู่ที่ร้อยละ 9.8 และ 7.9 ตามลำดับ โดยภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีความชุกสูงที่สุด ตามด้วยภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคใต้ ที่น่าสนใจคือ ร้อยละ 43.1 ของผู้ที่เป็นเบาหวานไม่ทราบว่าตนเองเป็นเบาหวานมาก่อน เท่ากับว่าภาวะโรคเบาหวานในปัจจุบันมีคนที่เป็นเบาหวานแล้วมากกว่า 4 ล้านคน ทั้งยังพบกลุ่มเสี่ยงต่อเบาหวานอีกถึง 7.7 ล้านคน ซึ่งภายในร้อยละ 5-10 ต่อปีจะป่วยเป็นเบาหวาน

https://www.hfocus.org/content/2018/02/15478

เขตชนบทมีบุตรสูงกว่าเขตเมือง โดยเฉพาะปี 2560 ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) มีจำนวนบุตรเฉลี่ยสูงสุด 2.3 คน ขณะที่กรุงเทพมหานคร มีจำนวนบุตรต่ำสุด 1.06คน
https://www.hfocus.org/content/2018/02/15474
Add a comment...

“เอา penicillin กับ teteracyclin อย่างละแผง” (ยาสองตัวนี้มันตีกันว๊อยยยย ห้ามกินด้วยกัน!)
“เอายาแก้ไซนัสให้หน่อย” (ใครเป็นคนวินิจฉัยคะคุณ ตรวจกับแพทย์เฉพาะทางมาหรือยังถามจริง ?)
“เอาแก้อักเสบขาว-ชมพูมา 2 แผง” (ยาปฏิชีวนะคะคุณ ไม่ใช่นึกจะกินก็กินเป็นขนม เชื้อโรคจะดื้อยาหมดโลกล้าวววว วู้!)
“เอายาหลอดนี้ให้หน่อย เค้าว่าดี จะลองใช้ทาแก้คันในร่มผ้า” (จะเอายาสเตียรอยด์ไปทาขี้กลาก ดากจะพังเอาเด้อ)
“เจ็บคอสงสัยจะเป็น ทอมซิม อักเสบ จัดยาแก้อักเสบให้หน่อย” (เค้าเรียกทอนซิลมั๊ยเห้ย!เจ็บคอ ไม่ได้ต้องกินยายาปฏิชีวนะเสมอไปหรอกยูวววว์)
“เอายาแก้ไมเกรนแผงนึง” (ยาไมเกรนมีผลข้างเคียงทำให้เส้นเลือดตีบ กินสุ่มสี่สุ่มห้าต้องตัดแขนตัดขาทิ้งก็มีมาแล้วนะแจ๊ะ)
ร้อยละ 80 ของผู้รับบริการที่เดินเข้าร้านยาทุกๆวัน มักเริ่มบทสนทนาด้วยคำพูดแบบนี้
แล้วต้องเสียเวลากี่นาทีกว่าจะซักถามเอาความจริงกันได้ แถมยังมั่นใจยึดติดกับสิ่งที่จำมาต้องเสียเวลาหาเหตุผลมาหักล้างกันอีก บางคนถามมากก็โกรธอีก หาว่าเผือก จะไม่เผือกปล่อยๆขายๆไปก็รู้สึกผิดต่อวิชาชีพ และผิดคำสาบานกับพระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต อีก >__< แล้วฉันเลือกอะไรได้ไหม เลือกให้เธอบอกอาการได้หรือเปล่า....

หลายคนอาจจะมองเภสัชกรชุมชนเหมือนคนขายของทั่วไป เดินเข้ามาถามหาสิ่งของที่อยากได้ หยิบขาย จ่ายเงินแล้วก็จบไป
ที่จริงแล้ว เราเภสัชกรมอง “ยา” ไม่เหมือนสิ่งของ หรือ ของกิน ทั่วๆไป เพราะยาที่พวกเธอรับยาเข้าสู่ร่างกายไปแล้ว ยาจะเข้าไปทำงานในเชิงเคมีกับร่างกายของเธอ ก่อให้เกิดปฏิกิริยาทั้งในทางบวก และทางลบ ซึ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้น ล้วนมีผลกับตัวเธอทั้งสิ้น ถ้าอยากได้เงิน หยิบขายก็จบไป จะมานั่งทำตัวเยอะ ขัดใจพวกเธอทำไม จริงมั๊ยแจ๊ะ

ยกตัวอย่างเคสหนึ่ง เป็นเหตุการณ์จริงที่เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อเดือนก่อน
ชายกลางคน : ซื้อยาหยอดตาหน่อย เคยใช้แบบนั้นน่ะ ขวดสีส้มๆ
เภสัชจิก : มีอาการอย่างไรบ้างคะ
ชายกลางคน : เคยใช้แต่แบบนั้นแหละ แบบอื่นไม่เอาหรอก
เภสัชจิก : (เจองานยากละ....สูดหายใจลึก) อยากทราบว่าอาการในครั้งนี้เป็นอย่างไรบ้างคะ เผื่อจะช่วยให้คำแนะนำในการปฏิบัติตัวเพิ่มเติมอ่ะค่ะ
ชายกลางคน : ตาพร่าๆ มัวๆ มองอะไรไม่ค่อยชัด เลยปวดหัวครึ่งซีกเนี่ย
เภสัชจิก : (สังเกตว่าคนไข้หน้าเบี้ยวๆ) ทราบมาว่าก่อนหน้านี้มีโรคเบาหวาน ความดัน และไขมันในเลือดสูงอยู่ด้วย ลองวัดความดันดูสักนิดนะคะ ไม่เสียเงินเพิ่มค่ะ
ชายกลางคน : เออ ลองดูก็ได้
เภสัชจิก : นอกจากมีอาการปวดหัวแล้ว มีอาการ ชามือ แขนขาอ่อนแรงบ้างมั้ยคะ
ชายกลางคน : ก็มีนิดๆ แต่ปกติมันก็มีอาการชาอยู่บ้างเป็นบางครั้งอยู่แล้ว ทำไมเหรอ
เภสัชจิก : ความดันโลหิตที่วัดได้คือ 170/110 mmHg อาการตาพร่า แขนขาไม่มีแรงครึ่งซีก ใบหน้าเหมือนมีอาการเบี้ยวน้อยๆแบบนี้ ใช้ยาหยอดตาไม่ได้แล้วค่ะ ก้าวขาขึ้นรถ ขับรถไปรพ.เดี๋ยวนี้ ตอนนี้เลย ถ้าไม่ไหว จะให้โทรเรียกญาติให้ หรือเรียกมูลนิธิมาพาไปให้ได้ค่ะ แต่ต้องไปเดี๋ยวนี้ เป็นเรื่องเร่งด่วนมากกกกกก
ชายกลางคน : รอไปตอนเย็นได้มั๊ย ตอนนี้ไม่ว่าง
เภสัชจิก : (สูดหายใจลึก อีกครั้ง) คุณจะทำตัวให้ว่างตอนนี้เพื่อไปโรงพยาบาล หรือคุณอยากจะว่างไปตลอดชีวิตด้วยอัมพฤกษ์ อัมพาต หรืออาจจะว่างเปล่าไปจากโลกนี้เลยก็ได้ เลือกเอาค่ะ ค่าวัดความดันไม่คิด ค่าคำแนะนำไม่คิด ยาหยอดตาไม่ขาย ขอให้ไปรพ.เดี๋ยวนี้ ไปค่ะ
ชายกลางคน : โอเคๆ ไปรพ.เดี๋ยวนี้
หลังจากวันนั้นลูกสาวของคนไข้มาขอบคุณที่แนะนำให้พ่อไปโรงพยาบาล คุณหมอบอกว่าถ้าไปช้ากว่านี้มีเส้นเลือดแตกแน่ๆ
นี่ไง ที่ชั้นต้องกลายเป็นคนเผือก คอยขุดๆๆๆๆๆๆๆเผือกไม่หยุดในทุกๆวัน เพราะความเผือกของชั้นมันช่วยรักษาชีวิตคนได้นะแจ๊ะ

สรุปค่ะ....
สิ่งที่เภสัชกรชุมชนอยากได้ยิน เมื่อผู้รับบริการเดินเข้ามาคือ การบอกอาการโดยละเอียด ข้อมูลการแพ้ยา ยาที่ใช้อยู่ และโรคประจำตัว มากกว่าการบอกว่าอยากได้ยาอะไร เพราะสิ่งที่พวกเธอเข้าใจ อาจจะไม่ใช่สิ่งที่ถูกที่ใช่เสมอไป
ยาไม่ใช่สิ่งที่แค่อ่านฉลากข้างขวดแล้วจะใช้ได้อย่างปลอดภัย
ยาไม่ใช่สิ่งที่จะซื้อกับใครก็ได้
ยาที่เคยใช้ ไม่ใช่ว่าจะให้ได้กับทุกอาการของโรค เคยใช้ในครั้งนั้น อาจจะใช้ไม่ได้ผลในครั้งนี้ เพราะมีสาเหตุของอาการต่างกัน

ด้วยรักและจะขุดเผือกต่อไป
เภสัชจิก

Oatmeal
Canned salmon, tuna and sardines
Dried blueberries
Quinoa
Canned beets
Dark chocolate
Tea
Nuts
Canned or dry beans
Canned spinach, kale and collard greens
Extra-virgin olive oil
Canned tomatoes and jarred salsa
Whole wheat pasta
Whole wheat flour


https://www.aarp.org/health/healthy-living/info-2018/superfood-staples-fd.html

อย่าให้ท้องผูก กินน้ำมากๆ อย่ากินยาถ่ายเป็นประจำ เพราะจะทำให้ลำไส้ขี้เกียจ ลดการเกิด #ริดสีดวง ได้

Avoiding constipation can help prevent piles but over-reliance on laxatives can make the bowel lazy, says BioCare clinical nutritionist Seema Varkaria. She advises drinking more water and eating a diet high in fruit, vegetables and fibre. Daily exercise, abdominal massage and supplements including prebiotics, probiotics and psyllium husk can also be helpful.

https://www.mirror.co.uk/lifestyle/health/what-haemorrhoids-how-you-treat-12071981

มีคำถามว่า การออกกำลังกายแบบไหนจะสร้างมวลกระดูกได้มากกว่ากัน หรั่งก็เลยศึกษา และผลออกมาอย่างที่เห็น
ปั่นจักรยาน จะทำให้มวลกระดูกลดลง
ยิมนาสติก และ คริกเก็ต จะทำให้มวลกระดูกเพิ่มขึ้น

ดังนั้นการออกกำลังกายที่มีผลทำให้กระดูกแข็งแรง จะต้องมีทั้งการกระโดด การบิดตัว อย่างเช่น การเต้นรำ การเต้นแอโรบิก การเดินออกกำลัง การว่ายน้ำ การชกมวย บาสเก็ตบอล วอลเลย์ กระโดดเชือก (แต่ไม่ใช่การปั่นจักรยาน)

ฺBBC Trust.Me.Im.A.Doctor.S07E06


เป็นสิ่งที่ภาคภูมิใจที่ NHS ของอังกฤษประกาศว่า เมื่อคุณเจ็บป่วยด้วยโรคเหล่านี้ จงไปหาเภสัชกรที่ร้านยาใกล้บ้านท่าน จะเป็นการดีที่สุด เพราะประหยัดเวลามากกว่าการไปหาหมอที่โรงพยาบาล และเป็นการยืนยันว่า โรคต่างๆเหล่านี้ สามารถหายได้ด้วยเภสัชกรประจำร้านยา

อาเมน ... NHS จงเจริญ ...

NHS England has launched a national campaign, Stay Well Pharmacy, to encourage people to use their local pharmacy as the first point of call for clinical advice and self-care treatment before heading to the GP or A&E.

She explains how many minor ailments can be treated at your local pharmacy: "There are more than 30 self-limiting conditions, which include haemorrhoids, infant colic, diarrhoea and constipation, aches and pains, as well as coughs and colds. They can all be treated with either home remedies or with general lifestyle advice, or products available over the counter.

The NHS website lists the conditions which your pharmacist might be able to help you with as:

mild skin conditions, such as acne, eczema, psoriasis, impetigo, athlete's foot
coughs and colds, including blocked nose (nasal congestion), and sore throats
bruises, sunburn, and minor burns and scalds
constipation and piles (haemorrhoids)
hay fever, dry eyes and allergies (including rashes, bites and stings)
aches and pains, including earache, headache, migraine, back pain and toothache
vomiting, heartburn, indigestion, diarrhoea and threadworms
period pain, thrush and cystitis
head lice (nits)
conjunctivitis, cold sores and mouth ulcers
warts and verrucas
nappy rash and teething

The NHS says: "Visiting your pharmacy about common health problems frees up time for GPs and A&E departments, which are already stretched, especially during the winter months."

https://www.mirror.co.uk/lifestyle/health/revealed-how-long-you-should-12051009







ด้วยความห่วงใย
.....................
BETTER PHARMACY เจ็ดยอด เชียงใหม่
เราคัดสรรสิ่งที่ดี มีคุณภาพ เพื่อคุณ

FACEBOOK / BetterPharmacyCMG
LINE ID - BETTERCM
.....................




UPDATE  -  2018.02.26

No comments:

Post a Comment